یکی از کلیدی ترین اقدامات مدیریت منابع انسانی بعد از جذب نیرو، آشنایی با ارزشها، هنجارها و الگوهای رفتاری سازمان است که تحت عنوان اجتماعی سازی تعریف می شود. کارکنان بایستی بعد از جذب، رفتاری را که از نظر سازمان، صحیح و مطلوب است را یادبگیرند و به آن عمل کنند.
ولی نکته اینجاست که این فراگیری می تواند طی یکی دو سال و با آزمون خطا از طرف خود فرد جذب شده صورت گیرد و یا اینکه طی یک هفته برنامه مدون و حساب شده از طرف مدیریت منابع انسانی و با همکاری با واحد درخواست کننده نیرو اتفاق بیفتد.
قطعا اگر حق انتخاب داشته باشیم، مورد دوم را انتخاب می کنیم ولی متاسفانه چیزی که در عمل رخ میدهد، گزینه اول است و شاید به جرات بتوان یکی از دلایل خروج از خدمت افراد را نیز همین مورد دانست.
نتایج حاصل از مجموعه ای از تحقیقات حاکی از این است که تشخیص اهمیت و حساسیت زمان ورود فرد به سازمان و روزهای نخستین کار، در جهت گیری درست فرد تازه وارد و ایجاد نگرشی مثبت نسبت به شغل و سازمان و به تبع آن طراحی و اجرای برنامه هایی برای اجتماعی کردن و یافتن جایگاه صحیح تخصصی و اجتماعی فرد در سازمان، هم نقش موثری در شناسایی و ارضای نیازهای کارکنان دارد و هم نیل به اهداف سازمان را آسانتر می کند،ولی اگر سازمان نتواند در فرایند جامعه پذیری کارکنان تازه وارد کامیاب شود، آنان سرانجام سازمان را ترک خواهند کرد.
مدیران به چهار دلیل به آگاهی از فرایند جامعه پذیری سازمانی نیاز دارند:
- شناخت جامعه پذیری سازمانی می تواند فرصت های یک فرد را برای موفقیت در شغل، به درون دنیای کار توسعه دهد.
- طبق اذعان کارشناسان مدیریت منابع انسانی، جامعه پذیری سازمانی، به مثابه چرخش شغلی در زمینه آموخته های دانشگاهی است و سازمانهای می توانند فرایند جامعه پذیری را، هزینه مدیریت ماهرانه سازمان بحساب آورند.
- جامعه پذیری افراد را به کارکنان فعال تبدیل نموده و جامعه پذیری موثر رضایت شغلی و بهره وری را افزایش می دهد.
- طرح های جامعه پذیری موثر به استمرار توسعه سازمان منجر گردیده و فرصت های مناسب را برای افزایش رقابت فراهم می آورد.
طی تحقیقی که صورت گرفته از متخصصان این حوزه سوال شده که نیروهای جدید در هفته اول به چه اطلاعاتی نیاز دارند؟ جوابها در شکل ذیل نمایش داده شده است:
اینها روش های مختلفی است که میتوان از طریق آن جامعه پذیری را صورت داد. اگر این اقدامات به درستی صورت پذیرد می توان نتایج ذیل را انتظار داشت:
- ماندن و ادامه خدمت فرد در سازمان
- تعهد بیشتر فرد نسبت به وظایف و عملکرد خود
- بهره وری و کارایی بیشتر از طریق افزایش تعهد افراد
- روشن شدن نقش ها
- ایجاد رضایت و خوشحالی از شغل خود برای افراد
در نوشته های بعدی گامها و مراحل مرتبط با جامعه پذیری را شرح خواهم داد.
بازتاب: فرایند اجتماعی سازی کارکنان جدیدالاستخدام | قراول، دیدبان رفتار سازمانی