مشاور منابع انسانی

خیلی وقت بود تصمیم داشتم درباره شغل مشاوره مدیریت منابع انسانی مطلبی بنویسم بالاخره امروز زمانش فراهم شد. جالب اینکه در دنیا شغل مشاوره مدیریت یکی از مشاغل با درامد بالا محسوب می شود. زمانیکه در خصوص مشاوره مدیریت منابع انسانی صحبت می کنیم، صحبت از یک صنعت حدود 20 میلیارد دلاری است(البته این عدد مربوط به سال 2006 است که قطعا تا کنون خیلی بیشتر از اینها شده باشد). مشابه چنین صنعتی را در ایران نیز می بینیم. جایی که از حدود یک دهه گذشته اغلب مدیران عامل تمایل دارند یک مشاور منابع انسانی نیز در کنار سایر مشاوران خود داشته باشند.

البته یک نکته را نباید فراموش کنیم صنت مشاوره مدیریت در ایران اولین مراحل بلوغ خود را طی می کند و به تجربه بنده هنوز در برخی سازمانها جنبه ی تشریفاتی دارد. گاه میبینیم سازمانی به دنبال مشاور منابع انسانی است فردی که شرایط و مشخصه های آن نیز اغلب در حد اعلاست ولی زمانی که به سازمان مراجعه می کنیم می بینیم که اختیارات و حدود فعالیت مشاور در حد شرکت در جلسات و حتی پیشنهادات ابتدایی نیز معمولاً به راحتی پذیرفته نمی شود.

وظایف مشاور منابع انسانی

به عقیده من، اولین و مهمترین وظیفه ای که مشاور منابع انسانی در سازمانی دارد کمک در ایجاد کانال و جریانی است برای پیوند میان اهداف استراتژیک شرکت و اقدامات عملیاتی و روزانه مدیریت منابع انسانی است.

مدیران منابع انسانی اغلب در یک صنعت و در بسیاری موارد  در یک کمپانی کار خود را شروع کرده و در همان صنعت و کمپانی نیز به پایان می رسانند ولی مشاوران منابع انسانی به دلیل فعالیت گسترده ای که در شرکتهای مختلف در حوزه منابع انسانی داشته ودارند و همچنین مطالعات آکادمیک خود، با بهترین تجارب اشنایی بیشتری داشته و یکی از وظایف آنها در اختیار قرار دادن همین تجارب است. تا جایی بر اساس تجارب شخصی دریافته ام یکی از نیازهای اساسی اکثر قریب به اتفاق مدیران عامل، آگاهی از اقدامات مشابه سازمانهای مشابه است.

ارزیابی وضع موجود نظام منابع انسانی کنونی شرکت یکی دیگر از اقداماتی است که مشاور منابع انسانی بایستی انجام دهد و گزارش آنرا در قالب طرح استراتژیک شرکت به مدیران ارائه کند. در این راستا مدلهای مختلفی برای آسیب شناسی وضعیت موجود مطرح است که به عنوان مثال می توان مدل بلوغ قابلیتهای کارکنان را نام برد.

در کل وظایفی که برای یک مشاور در نظر گرفته می شود، پیچیده و متنوع است. به نوعی می توان آنرا سهل و ممتنع دانست به نحوی که به دلیل سهل بودن آن خیل عظیمی از افراد را می بینیم که آرزوی خود را مشاور مدیریت بودن می دانند، و از سوی دیگر گروهی را می بینیم که بعد از یکی دو سال فعالیت در این عرصه عطای آنرا به لغایش می بخشند و معمولا پستهای ثابت سازمانی را اشغال می کنند.

علاوه بر موارد  بیان شده در فوق می توان موارد ذیل را نیز به صورت مختصر جز وظایف مشاور منابع انسانی دانست:

–          آسیب شناسی وضع موجود نظام های منابع انسانی

–          ارائه پیشنهاداتی در جهت بروز رسانی نظام جبران خدمات

–          ارائه پیشنهاداتی در جهت بروز رسانی شرح مشاغل

–          انجام مطالعات و پژوهش های منابع انسانی به صورت Case Study در شرکت مذکور

–          ایجاد کانال هایی با شرکتهای مشاوره ای فعال و همچنین انجمن های منابع انسانی

–          ارائه پیشنهاداتی در جهت تعدیل نیروی کار چه در جهت افزایش و چه در جهت کاهش آنها با توجه به برنامه ریزی استراتژیک شرکت

–          تدوین برنامه استراتژیک منابع انسانی بر اساس جهتگیری های استراتژیک شرکت

–          ارائه گزارش دوره ای از اقدامات انجام شده و نتایج آنها

آنچه در این نوشته به آن اشاره شده برخی از مهمترین وظایف یک مشاور منابع انسانی است که اغلب مدیران عامل از آنها انتظار دارند. تعداد زیاد دیگری را نیز بر حسب نیاز می توان به موارد فوق افزود.

در پایان این نوشته را با کلامی از مولا علی (ع) به پایان می برم:

امام علی‌علیه‌السلام فرمودند: بخیل را در مشورت كردن دخالت نده كه تو را از نیكوكارى باز مى‏دارد و از تنگدستى مى‏ترساند. ترسو را در مشورت كردن دخالت نده كه در انجام كارها روحیه تو را سست مى‏كند. حریص را در مشورت كردن دخالت نده كه حرص را با ستمكارى در نظرت زینت مى‏دهد. همانا بخل و ترس و حرص، غرائز گوناگونى هستند كه ریشه آنها بدگمانى به خداى بزرگ است. (نهج البلاغه/ترجمه دشتی/ نامه 53)