تدوین استراتژی منابع انسانی به زبان ساده

سازمانهای زیادی در تلاش هستند تا استراتژی منابع انسانی تدوین کنند. معمولا به مشاوران رجوع می کنند در صورتی که در بسیاری موارد برای این کار نیازی به مشاور منابع انسانی ندارند. در این نوشته قصد دارم خیلی ساده و کوتاه گامهایی برای تدوین استراتژی منابع انسانی شرح دهم. امیدوارم کاربردی و مفید باشد.

نکته اول: در هر کدام از این مراحل نکات ظریفی وجود دارد که با کمی دقت می تواند آنها را رعایت کنید.

نکته دوم: تجربه نشان داده سنگ بزرگ نشان از نزدن است. بنابراین در گامهای اولیه تدوین استراتژی استراتژی منابع انسانی، اهدافی ساده و امکان پذیر انتخاب کنید. آنچه خوبان همه دارند لازم نیست یک شبه در سازمان شما پیاده شود. در اصل چنین چیزی غیر ممکن است.

قدم اول:  شناسایی اهداف و اولویتهای سازمانی

جهت گیری کلان سازمان شما چیست؟ ایا تغییرات اساسی در چشم انداز و اهداف بنیادین شرکت بوجود آمده است؟ در سازمانی که استراتژی تدوین شده موجود باشد این مرحله بسیار ساده است. ولی متاسفانه اغلب سازمانها یا استراتژی مکتوب و مدون ندارند و یا اینکه اگر هم دارند به روز نشده است. بنابراین بهتر است از جدول ذیل برای نوشتن این اهداف استفاده کنید. بهترین منابع اطلاعاتی برای تکمیل این جدول ذینفعان صاحب قدرت در سازمان هستند. بنابراین در انتخاب ذینفعان کمترین توجه را به سمت پست های سازمانی داشته باشید و بیشتر دقت کنید ببینید چه افرادی در سازمان بیشترین اثر را در شکل دهی جهت گیری کلان سازمان دارند. به این منظور بهتر است مصاحبه هایی با این افراد ترتیب دهید و این سوال را بپرسید که 5 سال آینده سازمان کجا می خواهد باشد. در نوشتن اهداف هرچقدر سعی کنید اهداف کمی تری بنویسید، کاربردی تر خواهد بود.

ردیف	هدف	توصیف	زمان بندی
1
2
3

قدم دوم: شناسایی چالشها و پیشرانهای سازمان

مهمترین موانع و پیشرانهای سازمان را شناسایی کنید و لیست کنید. مصاحبه با مدیران اجرایی و میانی شرکت کمک زیادی به شناسایی چالش ها و موانع می کند.  تا می توانید برای آن توصیف بنویسید. این توصیف نوشتن، کمکی زیادی به فهم آن پیشران یا چالش می کند.

قدم سوم: تحلیل شکاف اهداف-چالشها

در گام اول جهت گیری کلان و در گام دوم چالش ها و موانع شناسایی شدند. بایستی با استفاده از ابزاری مانند جدول ذیل تحلیل شکاف صورت پذیرد:

	هدف	شکاف	چالشها
مثال	رتبه اول در رضایت مشتریان	نیاز به افزایش رضایت مشتریان به میزان 7درصد (بایستی به این موضوع نگاه منابع انسانی داشته باشید، اینکه نقش منابع انسانی در افزایش این 7درصد چیست؟ )	کاهش سهم بازار به 13درصد کاهش رتبه بازار از 2 به 3 کاهش فروش

قدم چهارم: تعریف اولویتها و اهداف استراتژیک منابع انسانی

مبتنی بر اهداف، چالش ها و تحلیل شکافی که تا این مرحله صورت پذیرفته است بایستی سهم و نقش استراتژیک منابع انسانی تعیین گردد. مثلا در نمونه جدول تحلیل شکاف بایستی کارگزاران منابع انسانی از خود سوال کنند که سهم و نقش آنها در افزایش 7درصدی رضایت مشتریان چیست؟

به این منظور و در تفسیر اهداف کلان سازمان بایستی 3 تا 5 هدف استراتژیک منابع انسانی تدوین گردد. این اهداف بایستی SMART باشند. یعنی خاص، قابل سنجش، قابل دستیابی، واقع بینانه و دارای محدودیت زمانی.

به عنوان مثال تحقیقات مختلف ثابت کرده اند که کارکنانی که دلبستگی بالایی دارند، برخورد بهتری با مشتریان دارند. بنابراین اگر میزان دلبستگی کارکنان در سال گذشته 70 درصد بوده افزایش ایکس واحدی این دلبستگی می تواند یک هدف استراتژیک منابع انسانی باشد.

قدم پنجم: وضعیت موجود منابع انسانی را بررسی کنید.

سازمان اهدافی دارد و موانعی برای رسیدن به آن اهداف. منابع انسانی نیز نقشی برای تحقق اهداف کلان سازمانی. در این مرحله بایستی بررسی کنیم ببینیم الزامات منابع انسانی چه موانعی برای رسیدن به اهداف تعیین شده در منابع انسانی ایجاد می کند. شاید لازم باشد تغییراتی در فرایندهای منابع انسانی ایجاد کنید یا اینکه فرایندهای جدیدی را شروع کنید. می توانید لیستی از فرایندهای مرتبط منابع انسانی تهیه کنید و سه گزینه مقابل آنها بگذارید: خوب، نیاز به بهبود و نیاز به ایجاد.

قدم ششم: سنجش اهداف تعیین شده

در این مرحله، سامانه یا رویه هایی برای سنجش اهداف تعیین شده بایستی ایجاد گردد تا بتوان فرایند کنترل و نظارت بر اهداف را به خوبی انجام داد. در این سامانه بایستی هم کارایی و هم اثربخشی اهداف مورد سنجش قرار بگیرد، ضمن اینکه تمام تلاش صورت پذیرد تا انحرافی از برنامه صورت نپذرید. به این منظور میتوان از جدول ذیل استفاده نمود:

هدف	نتایج مورد انتظار	روش نیل به هدف	افراد درگیر	نقش افراد	نتایج کسب شده	شکاف موجود	دلایل وجود شکاف

قطعا تمامی این مراحل دقت عمل و صبر زیادی می طلبد و بالاخره از یک جایی بایستی شروع کرد و به نظر روش توصیف شده، می تواند شروع خوبی باشد.

پیروز و پایدار باشید.

اگر مفید بود با دوستان خود به اشتراک بگذارید.