شاید بد نباشد آخرین نوشته امسال را با دو جمله از صمد بهرنگی در خصوص مرگ و زیست آغاز کنم:
مرگ خیلی آسان میتواند الان به سراغ من بیاید، اما من تا می‌توانم زندگی کنم نباید به پیشواز مرگ بروم. البته اگر یک‌وقتی ناچار با مرگ روبرو شدم – که می‌شوم – مهم نیست، مهم این است که زندگی یا مرگ من چه اثری در زندگی دیگران داشته باشد …» ماهی سیاه کوچولو
به گمانم ذهنیتی که آدمها از خود برای هم به یادگار میگزارند، از همه چیز بیشتر اهمیت دارد، وگرنه همه آمده اند که بروند.
این سالها هم که می آیند، آمده اند که بروند. اگر از امروز به رفتن بیشتر فکر کنیم، شاید جور دیگری زیست کنیم. شاید کمی آرامتر صحبت کنیم، شاید خیلی چیزها را نگوییم، شاید خیلی چیزها را به وقت دیگری موکول کنیم و شاید خیلی چیزهای به تعویق افتاده را همین امروز و همین الان انجامش دهیم.
به آخرین سفری که رفته اید فکر کنید، چند تصویر از آن در ذهن هست؟ چه بخشهایی ماندگار شده؟ به سال اول دبستان چقدر فکر کرده اید؟ مهمترین خاطرات آن چیست؟ تصاویر شفاف، خاطراتی شفاف همراه قهقهه ها و گریه های بی وقت، حجم تصاویر مانده در ذهن عجیب است. به پنجم دبستان فکر کنید؟ سوم راهنمایی؟ هرچه جلوتر میرویم سرعت گویا بیشتر میشود. تعداد خاطرات محدودتر و سالها کوتاه تر. قبلا یک سال، 365 روز بود، امروز 12 ماه است. حتما اگر یک دهه دیگر از عمر من بگذرد، یک سال تنها یک سال است نه 365 روز و نه 12 ماه. از پیران که سوال میکنم تقریبا تجربه آنها هم اینچنین است. گویا روزها را میشمردیم، رسیدیم به شمردن هفته ها، امروز ماه ها و شاید یک دهه دیگر سالها و اگر احتمالا پزشکی کمی بیشتر پیشرفت کند و ما عمری بیشتر داشته باشیم حتما دهه و قرنها را.
96 برای من بسیار پر از خیر و برکت بود. پروژه‌ی شش ساله دکتری ام تمام شد. دوره دکتری برای من با سایر دوره های تحصیلی به کلی متفاوت بود، ماهیتا متفاوت بود. دستاوردهای خیلی زیادی هم داشت. رسیدن، برای من یکی از مهمترین دستاوردها بود. گاهی در زندگی نیاز به موفقیتهای کوچک داریم تا اعتماد به نفسمان را برای مسیرهای بزرگتر تقویت کنیم و از این لحاظ، یکی از دستاوردهای دوره دکتری همین از قبولی در کنکور تا انتهای مسیر بود. به پایان رسانیدن خودش لذتی بس عجیب دارد. پیدا کردن دوستان خیلی خوب و توسعه شبکه اجتماعی هم دستاورد کم نظیری بود. افرادی که برخی از آنها امروز از بهترین دوستان من هستند. تلمذ کنار بهترین اساتید از جمله دکتر رحمت الله قلی پور، دکتر علی اصغر پورعزت، دکتر میرعلی سیدنقوی، دکتر آرین قلی پور، و دکتر علی حیدری از مهمترین نعمتهایی بود که در این دوره نصیب من شد. و چیزهایی که از لحاظ علمی نصیبم شد و میتواند کیفیت زندگی شخصی، اجتماعی و آکادمیک من را بهتر کند.
علاوه بر دکتری، یکی دیگر از مواردی که سال 96 تمام شد و به سرانجام رسید، دوره نخبه وظیفه ای بود که اگر در جرگه ذکور باشید میدانید که مسئله قامضی است سربازی و بایستی از جمهوری اسلامی بابت توسعه بنیاد نخبگان تشکر وافری نمود
.
چالش ها، فراز و فرودها ماهیت زندگی است و 96 برای من از این چالشها کم نداشت، چالشهای انتخاب، چالش رها کردن، چالش تصمیم گیری و… ولی با همه اینها بسیار سال پر خیر و برکتی بود. زندگی اساسا به این چالشها وابسته است و اگر اینها هم نباشند شمارش روزها کار خیلی معنی داری نخواهد بود. زندگی را معادل دو چیز میتوان گرفت: رسیدنها و نرسیدنها. هر دو لذت بخش است. سنکا(فیلسوف رواقی) می‌گوید: «حیوانی که با حلقه‌ی طناب در می‌افتد، آن را سفت‌تر میکند. هیچ یوغی آن قدر سفت نیست که اگر حیوانی با آن کشیده شود کمتر از هنگامی که با آن بجنگد آسیب نبیند. یک راه تسکین شرور طاقت‌فرسا این است که به آنها تن دهیم و در برابر ضرورت زانو بزنیم.»1.
زندگی هم اینگونه است، بایستی به ضرورتها تن داد، برخی ضرورتها پذیرفتنی اند، ماهیت زندگی اند. کما اینکه خداوند نیز میفرماید ما انسان را در سختی آفریدیم. اگر این را بپذیریم خیلی از دردها و رنج ها کم میشود. بینش ها تغییر میکند و زندگی حتی شیرین تر میشود.
96 تمام شد، الان که این نوشته را مینویسم، تقریبا محیطهای کاری خالی شده و اغلب کارمندان در جایی غیر از محل کار خود هستند. این یعنی 96 رفته است، تمام شده، مراسم کفن و دفن آن در حال برگزاری است. پس هرچه بوده، نیک و بد را فراموش کنید. از نو شروع کنید. 97 را نو سوار شوید. با بینشهای جدید، ظرفهای خالی از نگرش و با امید به آینده…
ممنون که همراهی میکنید. زنده، سلامت و پاینده باشید.
دعای خیر پدر و مادر همراه همیشگیتان، 97 بر شما نکو
پ ن:
1: (به نقل از: تسلی بخشی‌های فلسفه، آلن دوباتن، عرفان ثابتی، انتشارات ققنوس، چاپ هفتم، ۱۳۹۰)
زیبا گفته بودید و زیبا هم به آن نگاه کرده بودید. بیشک یکی از سایت های مفید و کاربردی و تاثیر گذار برای من مطالب و مباحث شما بوده است و با کمال میل نیز آن را دنبال می کنم .
همواره موفق و برقرار باشید.
حسن جعفری