بسیار جالب توجه است که سازمانها این چنین به سمت رفتار سازمانی متمایل شده اند. به حدی که گاهی از باور خود بنده هم می گذرد و انتظار چنین اشتیاقی را ندارم. جالب آنجاست که برخی مدیران در مورد رفتار سازمانی هیچگونه آگاهی ندارند و زمانی که حتی در حد 5 دقیقه به آنها در این خصوص توضیحاتی ارائه می شود، بسیار مشتاق شده و چنان نشان می دهند که گویی تمام مسائل و مشکلات مدیریتی آنها از این طریق قابل حل خواهد بود. این رشته‌ی نسبتاً نوپا در ایران که تا کنون فقط در کتاب ها و مقالات مدیریتی یافت می شد و تعداد سازمانهای مشتاق به آن به تعداد انگشتهای دست هم نمی رسیدند، امروز عشاق بسیاری پیدا کرده است.
در هفته ای که گذشت فرصت دیدار با یکی از خبرگان مدیریتی حاصل شد که البته در زمینه دیگری کمی با فاصله از رفتار سازمانی در حال فعالیت است. وی سوالی از بنده پرسید که بر اساس آن تصمیم به نوشتن این پست نمودم. از آنجایی که بنا نداشته و ندارم بدون مطالعه اظهار نظری کنم زمانی که در خصوص چالش های رفتار سازمانی در عصر حاضر مورد سوال قرار گرفتم به دوست و همکار عزیزم قول دادم پستی در این خصوص بنویسم.
با مطالعه ای که در این حوزه داشتم و با نظر سنجی مختصری از خبرگان داخلی و بعضاً بین المللی حوزه رفتار سازمانی داشتم به نظرم رسید می توان مهمترین چالش های رفتار سازمانی در عصر حاضر را به صورت ذیل دسته بنده نمود:
- جهانی شدن و تاثیراتی که بر کسب و کار دارد.
- افزایش فزاینده تنوع نیروی کار و مدیریت موثر آن
- بهبود مهارتهای افراد و کشف استعدادهای آنها
- و بهبود خدمات مشتریان
در خصوص جهانی شدن لازم به ذکر است که امروزه حتی کسب و کارهای کوچک نیز جهانی شده اند. امروزه مهارت مذاکره‌ی بین المللی و میان فرهنگی فقط برای مدیران اعزامی الزامی نیست بلکه بسیاری از مدیران در داخل کشور خود مجبور به مذاکره با افرادی از کشورهای دیگر هستند. کنفرانس های تلفنی و اینترنتی دیگر یک رویداد خارق العاده نیست و بسیاری دیگر موراد که از حوصله این مقال خارج است.
تنوع نیروی کار و مدیریت آن نیز امروزه از مهمترین چالش های سازمانهای مختلف مخصوصا در کشورهایی شبیه به کشور ما شده است که تا کنون درهای بسته‌ای در اقتصاد داشته است و کم کم با نیروی کار بین المللی در حال درگیر شدن است. دیروز شنیدم یکی از دوستان از مشکلات کارمند چینی اش گله داشت و از سوء برداشت هایی که وی از دستورات وی دارد و خیلی چیزهای دیگر. مدیریت این مسئله نیز از مهمترین چالش های مدیریت رفتار سازمانی در عصر حاضر خواهد بود.
امروز در مدیریت افراد عملکرد دیگر تنها معیار سنجش نیست و علاوه بر عملکرد به پتانسیل افراد نیز توجه می‌شود. شناسایی توانایی های بالقوه افراد از دیگر چالش های عصر حاضر متخصصان رفتار سازمانی است. از جمله اینکه حد مجاز ورود به درون افراد کجاست. به عنوان مثال گروهی شناسایی هوش افراد را خط قرمز می دانند ولی گروهی آنرا ضروری و خیلی چیزهای دیگر. جدای از اینکه کدام رویکرد صحیح است بهره گیری عملی از چنین آزمونهایی به نحوی که منافع دو طرف به نحو مقتضی برآورده شود کاری بس دشوار خواهد بود.
یک فروشنده شاد و خوشحال، مشتریان بسیاری را جذب خواهد کرد. یک منشی خوش اخلاق به عنوان ویترین سازمان شناخته می شود. یک تلفنچی با ویژگی همدلی و همدردی بالا رضایت بسیاری از مشتریان را جلب خواهد کرد. اینها مسائلی است که امروزه برای اغلب مدیران کسب و کار شناخته شده است ولی سوال اساسی این است که چگونه یک فروشنده خوشحال خواهد بود؟ روز مصاحبه از کجا متوجه شویم کدام متقاضی پست منشی گری خوش اخلاق تر است و قص علی هذا . . .
[box type=”note” align=”aligncenter” ]نقش مدیر منابع انسانی همچون یک روحانی که 10 فرمان شرکت در دستانش قرار دارد، تضمین بقای روح سازمان است. مدیریت منابع انسانی، که بسیار فراتر از ارائه خدمات و تعیین میزان افزایش حقوق و مزایاست، قلب هر شرکت است و مدیر منابع انسانی باید ارزشهای خاص شرکت را تایید کند و آنها را در عمل بکار بگیرد. مایکل پرز، شرکت اپل[/box]
در خصوص چالش های فوق که می توان چندین مورد دیگر را نیز به آن افزود، نباید فراموش کرد که همین چالش ها صرفاً تهدید نیستند. یعنی جهانی شدن و یا تنوع نیروی کار یک تهدید نیست بلکه چالشی است که بسته به پاسخ ما به آن می تواند به فرصت تبدیل شود و یا اینکه به تهدید.